فن کویل
فن کویل یکی از دستگاه های تهویه مطبوع می باشد که به منظور ایجاد سرمایش و گرمایش به کار گرفته می شود. کنترل دما در فن ها توسط یک ترموستات انجام می شود. این کنترل دما با فرمان دادن به فن یا شیر کنترل فرمان و تغییر دور فن یا تغییر میزان دبی آب ورودی به کویل ها انجام می پذیرد که با این عمل فضای مورد نظر به دمای مطلوب دست خواهد یافت.
کاربرد فن کویل
کاربرد دستگاه فن کویل بیشتر در انواع ساختمان های صنعتی، مسکونی و تجاری می باشد. این دستگاه ها در شرایط مورد نظر می توانند نسبت به انواع دیگر سیستم های سرمایشی و یا گرمایشی اقتصادی تر و کاربردی تر باشند، زیرا فن کویل نصب و راه اندازی ساده تر و انعطاف پذیر تری را داراست. اما با وجود این مزیت یعنی نصب ساده، دستگاه های فن کویل برای اطمینان از عملکرد کارآمد نیاز به تعمیر و نگهداری منظم دارند.
در مواقعی که مصرف کننده نیاز داشته باشد درجه حرارت در هر بخش یا فضا را به صورت جداگانه کنترل شود، از بهترین سیستم های پیشنهادی استفاده از سیستم فن کویل می باشد. از دیگر مزیت های استفاده از فن ها می توان به جلوگیری انتقال آلودگی ها در بین اتاق ها اشاره کرد.
این دستگاه به دلیل کم بازده بودن فیلتر هوای آن و تمیز کردن و نگهداری از آن توصیه می شود که در بیمارستان ها استفاده نشود.
اجزای اصلی سیستم فن کویل
اجزای فن کویل به صورت کلی شامل موارد زیر می باشد:
فن: وظیفه ایجاد جریان هوا افزایش انتقال حرارت را دارد.
کویل: از جنس مس می باشد و فین ها از جنس آلومینیوم میباشد آب سرد و یا گرم از داخل این کویل ها عبور می کند و تبادل حرارتی با هوا ایجاد می کند.
الکتروموتور: وظیفه چرخاندن فن یا بلوور هوا را دارد. این الکتروموتور معمولا سه دور می باشند.
فیلتر هوا: هوا را قبل از ورود به محیط فیلتر کرده و ذرات و غبار را جذب می کند.
شیر هوایری: جهت هواگیری سیستم از آن استفاده می شود.
مزیت های سیستم فن کویل
به طور کلی فن کویل ها دارای مزایای زیادی هستند، از همین جهت است که استفاده از آن در داخل ساختمان ها رایج است و در بین کارفرمایان و مهندسان تاسیسات محبوب می باشد، چرا که می تواند طیف زیادی از کاربرد ها را پوشش دهد. در ادامه به بررسی هر یک از مزایای این تجهیز می پردازیم.
- سرمایشی و گرمایشی بودن فن کویل
از ویژگی ها بسیار مهم فن کویل ها این است که این تجهیز هم در تابستان و هم در زمستان کاربرد دارد. در زمستان آب گرم از بویلر یا پکیج وارد کویل ها شده و فن پس از عبور از کویل ها باد گرم می زند و دمای واحد را بالا می برد. در تابستان نیز آب سرد از چیلر ها وارد کویل شده و به همان ترتیب قبل فن کویل باد خنک می زند.
- اجرای ساده تر و اشغال فضای کم تر زیر سقف
برای اجرای سیستم فن کویل کافیست ۲ لوله آب رفت و برگشت به آن لوله کشی شود و بر خلاف سیستم های داکت اسپلیت و هواساز نیاز به کانال کشی ندارد، از این جهت هنگام اجرا، فضای کم تری را اشغال می کند و به این ترتیب مجریان سیستم های تاسیسات کار راحت تری را در پیش دارند، چرا که انتقال لوله کشی کردن در زیر سقف به مراتب ساده تر از کانال کشی کردن در زیر سقف است.
- تفکیک مستقل بخش ها
یکی از مهم ترین مزایای فن کویل نسبت به داکت اسپلیت قابلیت کنترل آن در زون یا بخش می باشد. با توجه به زون بندی ساختمان، برای هر بخش می توان دما را به صورت جداگانه کنترل کرد. اگر به طور مثال در یک واحد مسکونی تعداد ۵ عدد فن کویل وجود داشته باشد، هر کدام از فن کویل ها می تواند دمای متناسب خود را داشته باشد و هر کس در اتاق خودش دما را کنترل می کند. فن کویل ها دارای سیستم کنترلی می باشند که به کمک آن می توان دمای هوا را تنظیم نموده و ترموستات دمای اتاق را اندازه گیری کرده و به دستگاه دستور قطع و وصل می دهد. همچنین دور موتور را نیز می توان به صورت جداگانه کنترل کرد.
- توزیع دمای مناسب
توزیع دمای مناسب از دیگر مزایای سیستم فن کویل است. با توجه به این که فن کویل ها از نوع جریان اجباری می باشند و برای توزیع دما از فن استفاده می کنند به کمک ایجاد جریان باد، هوا را به تمام نقاط توزیع کرده و به سرعت دما را در بخش های مختلف اتاق کنترل می نماید. همچنین در هنگام طراحی می توان با توجه به کاربری ساختمان، محل در ها و پنجره ها و نقشه ساختمان محل فن کویل ها را طوری انتخاب کرد که بهترین توزیع دما را بر ساکنین داشته باشد.
زمینه های عمده برای بهبود عملکرد فن های کویل عبارت است از:
- بررسی و بهینه سازی کنترل درجه حرارت منطقه
- کنترل های دیگ های بخار، چیلر ها و پمپ های مرتبط و ارتقا آن ها
- راه اندازی مجدد و نگهداری تعادل جریان آب سرد و آب گرم و عملکرد شیر
طول عمر چیلر ها 15 الی 20 سال است. باید قبل از پایان عمر عملیاتی آن ها از نظر کارایی قطعه جایگزین را خریداری کنید. تعویض چیلر ها بهتر است در زمستان انجام شود.
خرید فن کویل برای چه مکان هایی مناسب است؟
فن کویل ها در بعضی از ساختمان های اداری و مراکز خرید مورد استفاده قرار می گیرند. به طور معمول در مکان هایی که چندین فضای کوچک وجود دارد و نیاز به کنترل فردی دارند استفاده می شوند.
فن کویل در چه ساختمان هایی قابل اجرا است؟
فن کویل ها در اکثر ساختمان ها به عنوان یک سیستم تهویه مطبوع ثانویه یافت می شود. در واقع به عنوان یک نوع سیستم تهویه مطبوع اولیه کمتر دیده می شود، مگر در مراکز خرید و دفاتر کوچکتر که فضایی گسترده ندارند.
